Vermoeid? Lees er hier meer over!

Mensen die een oncologische behandeling ondergaan, ervaren vaak verschillende nevenwerkingen. Eén van de meest gerapporteerde is vermoeidheid. Dit kan uw fysiek functioneren in uw dagelijks leven beïnvloeden. Ook gevoelens van angst en depressie en het afnemen van de levenskwaliteit worden vaak opgemerkt. Het is dus heel normaal dat u dit ervaart.

Het goede nieuws is dat u deze klachten zelf kan verminderen. Voor al deze zaken is namelijk aangetoond dat fysiek actief zijn tijdens uw behandeling helpt. Kanker-gerelateerde vermoeidheid verschilt van gewone vermoeidheid doordat deze eerste niet zal verbeteren door te rusten. Integendeel, door inactief te zijn zal uw conditie en spierkracht verminderen en zal elke activiteit die u onderneemt meer energie kosten. Zo zal de vermoeidheid uiteindelijk nog meer toenemen. Dit is de reden waarom het belangrijk is om uw spieren en conditie te blijven trainen tijdens uw behandeling.

Maar hoe moet je daar dan aan beginnen?

Fysiek actief zijn wordt opgedeeld in enerzijds ‘conditietraining’ en anderzijds ‘spierversterkende oefeningen’. Beide zijn van belang om invloed te hebben op uw fysiek en mentaal welzijn tijdens en na uw behandeling.
Conditietraining doe je, zoals het woord duidelijk maakt, om jouw conditie te onderhouden of verbeteren. De intensiteit is hierbij van belang, deze moet namelijk ‘matig intensief’ zijn. Dit is bewegen aan een intensiteit die je hartslag duidelijk verhoogt, je ademhaling doet versnellen en je lichtjes begint te zweten. U kan bijvoorbeeld regelmatig gaan wandelen, wat vaker de fiets nemen, de hond uitlaten, de trap nemen,.. Indien u ernstig vermoeid bent, is het mogelijk dat u uw hartslag al omhoog voelt gaan als u enkele rondjes wandelt in uw tuin.

Er wordt aangeraden wekelijks 3 tot 5x gedurende minstens 30 minuten te bewegen aan deze matige intensiteit. Bij ernstige vermoeidheid kan u die 30 minuten opdelen in blokjes van 10 minuten. Uiteraard is de recuperatie even belangrijk als de inspanning zelf. Gun uw lichaam de nodige rust nadien. Naast deze conditietraining, wordt er gesuggereerd spierversterkende oefeningen te doen. Spieren ondersteunen namelijk uw bewegingen. Voorbeelden hiervan zijn yoga, pilates, groepslessen, in de tuin werken,... Ook thuis kan u enkele simpele oefeningen doen, zoals gaan zitten en rechtstaan op een stoel. Aangeraden wordt om dit 2 tot 3x per week te doen.

Om u voor dit alles op weg te zetten, kan u ons contacteren of naar een kinesitherapeut in uw buurt gaan. Een voorschrift is te verkrijgen via uw specialist of huisarts. Tenslotte is het heel belangrijk om te kiezen voor activiteiten die je leuk vindt! Je kan op zoek gaan naar familie of vrienden die willen meedoen of je helpen motiveren, je kan een stappenteller of een beweegdagboek bijhouden, een bepaald doel nastreven, enzovoort,…

Opgelet! Deze richtlijnen gelden tijdens en na de behandeling, maar het is natuurlijk pas na de behandeling dat je effectief een verbetering zal ervaren. Tijdens de behandeling beweeg je vooral om het verlies van conditie en spierkracht tegen te gaan.

Bijkomende informatie en tips over vermoeidheid en bewegen, hoort u in de video op https://www.uzleuven.be/nl/leuven-kankerinstituut-lki/leven-met-kanker/vermoeidheid.
Ook bent u van harte welkom op infosessies over verschillende thema’s die u kan vinden op https://www.uzleuven.be/nl/leuven-kankerinstituut-lki/informatieve-en-interactieve-sessies.

Zit u met vragen? Hieronder beantwoorden we alvast de meest gestelde vragen.

Hoeveel beweeg ik best?

Tijdens de behandeling is het aangeraden om in beweging te blijven om de vermoeidheid te verminderen en je fysieke functioneren te verbeteren. Bovendien helpt het om je mentaal beter te voelen alsook enkele andere nevenwerkingen van de behandeling verminderen. Na de behandeling kan je langzaam je conditie en kracht weer gaan opbouwen. Op die manier ga je je langzaam aan fitter voelen.

Waarom beweeg ik best zowel tijdens als na de behandeling?

Het is aangeraden om wekelijks 150 minuten te bewegen aan een matige intensiteit. Dit kan je doen door dagelijks 30 minuten actief te zijn, door bijvoorbeeld te gaan wandelen of fietsen. Het is belangrijk dat je hartslag tijdens het bewegen een beetje verhoogt zodat je je conditie kan opbouwen.Daarnaast wordt er geadviseerd om je spieren te blijven onderhouden door wekelijks 2x krachtoefeningen te doen. Weet je niet precies hoe hier aan te beginnen, dan kan je je laten helpen door een kinesitherapeut of BOV-coach.

Hoe schrijf ik me in?

Ga naar het 'extern sportaanbod' en klik op een activiteit die je interesseert. Scrol naar beneden en vul het formulier onder 'inschrijven' in.

Dit maakt de inschrijving nog niet definitief. De sportorganisatie zal contact met u opnemen om de inschrijving af te ronden.

Hoe verloopt de betaling?

De externe sportorganisatie zal na uw inschrijving contact opnemen. De betaling wordt rechtstreeks met hen afgehandeld.

Komen er ook initiatieven in mijn buurt?

Momenteel zijn de meeste initiatieven in Leuven en omstreken gevestigd. Na verloop van tijd zal dit stilaan uitbreiden.

Er staat niets tussen wat mij aanspreekt. Wat nu?

Er is een beperkte selectie van sporten. Indien je graag een andere sport uitoefent, kan je best beroep doen op een BOV-coach. Zij helpen je om een sportles te vinden die bij jou past.

Wat maakt deze lessen anders dan een sportles in mijn fitnesscentrum?

We hebben gekozen om samen te werken met sportinitiatieven die ervaring hebben met de oncologische doelgroep. Zij volgden bovendien een korte opleiding bij UZ Leuven om hun lessen met de juiste achtergrondkennis te organiseren. Er zijn zowel lessen in gemengde groepen als met lotgenoten. De oefeningen worden aangepast naargelang ieders mogelijkheden.

Zijn deze lessen toegankelijk voor mij?

Iedereen is welkom en de lessen worden aangepast aan ieders niveau. Als je een complex ziektebeeld hebt of heel verzwakt bent, start je best met het revalidatieprogramma van UZ Leuven. Hier word je 12 weken nauwgezet opgevolgd. Onder de tab 'Sportaanbod > revalidatie ziekenhuis' vind je alle nodige informatie omtrent dit programma.

Indien je twijfelt of de externe lessen iets voor jou zijn, kan je best raad vragen aan je huisarts.

Hoe weet ik wat ik aankan?

Dit is heel erg verschillend bij iedereen en sterk afhankelijk van hoeveel je voor je diagnose en tijdens je behandeling bewogen hebt. Als je nooit eerder fysiek actief was, start je best laagdrempelig, bijvoorbeeld met wandelen. Je kan je hierin laten begeleiden door een kinesitherapeut of BOV-coach. Bespreek je twijfels ook met je arts of huisarts. Deze kan je helpen een juiste inschatting te maken.

Is het normaal dat ik zo vermoeid ben?

Een van de meest voorkomende klachten bij kanker is vermoeidheid. Deze kanker-gerelateerde vermoeidheid is anders dan de vermoeidheid die je kende voor je diagnose. Het voelt daarom soms tegenstrijdig om te gaan bewegen.

Toch is regelmatig fysiek actief zijn het voornaamste wat je kan doen om de vermoeidheid te verminderen. Doe dit op een gedoseerde en verantwoorde manier. Je kan je hierbij laten bijstaan door een kinesitherapeut of BOV-coach.

Wil je meer weten over vermoeidheid bij kanker? Lees er meer over via deze link: https://www.kanker.be/alles-over-kanker/bijwerkingen/vermoeidheid

Is het normaal dat ik pijn ervaar?